 |
| Guggenheim Μπιλμπάο |
ας ρολάρει το κύμα στη Μπισκάγια». Ν. Καββαδίας (*1)
Αυτονομία (*2) στα βόρεια της Ισπανίας, στο μυχό του Βισκαϊκού, στα πόδια των Πυρηναίων, όπου βρέχει 360 μέρες το χρόνο, όπως αυτοσαρκάζοται. Βροχερή, ορεινή και εσωστρεφής. Περιοχή που εκτείνεται και στην Γαλλία. Οι κάτοικοι παινεύονται ότι έχουν ξεχωριστή ομάδα αίματος και ότι είναι αυτόχθονες και καθαρόαιμοι μιας και οι άραβες δεν έφτασαν μέχρι εδώ. Δεν θεωρούν τους εαυτούς τους Ισπανούς κι έχουν χρόνια πολεμήσει για την αυτονομία τους. Παντρεύονται μεταξύ τους κι έχουν οκτώ ονόματα. Τοπικιστές στο έπακρο. Στην ποδοσφαιρική τους ομάδα δέχονται μόνο Βάσκους. Η γλώσσα τους δεν συνάδει με καμία, άγνωστης προέλευσης, πάνω της στηρίζουν την ιδιαιτερότητα τους. Στα σχολεία τους διδάσκονται και τις δύο γλώσσες.
Κατακτήθηκαν από τους Ρωμαίους αλλά όχι από τους Μαυριτανούς, πράγμα που τους κάνει ιδιαίτερα υπερήφανους. Περιφρονούν τους Ισπανούς που έχουν αναμειχθεί με τσιγγάνους, μαυριτανούς, άραβες..Τα βουνά τους κράτησαν μακριά από επιμειξίες. Έχουν δικά τους ήθη, έθιμα και τραγούδια. Οι προοδευτικοί παπάδες, για να στηρίξουν την ανάγκη της κοινωνίας στην διαφορά, μάζευαν τα παιδιά και καλλιεργούσαν την παράδοση (τα παιδιά των κόκκινων παπάδων). Εθνικιστές, συντηρητικοί, άκαμπτοι. Χρόνια στην αντίσταση που ξεκίνησε από ένα τυχαίο γεγονός (1968), μπήκαν στην παρανομία (ενάντια στην ένωση που στήριζε ο στρατός), χαρακτηρίστηκαν το σύμβολο της ανεξαρτησίας κατά του φασισμού και του Φράνκο ( μετά τον θάνατο του το 1976 τους δόθηκε αμνηστία). Πρόσφατα επικράτησε ανακωχή αναπτύχθηκε ο τουρισμός ακόμα και γαστρονομικού περιεχομένου.
 |
| Μπιλμπάο. Ο ποταμός Nervion |
Μπιλμπάο. Η έννοια της απόλυτης μετάλλαξης. Μια βιομηχανική πόλη κτισμένη πάνω στον ποταμό Nervionμε ορυχεία, μεταλλεία, ναυπηγεία. Χτισμένη σε μια ρία, δηλ εκβολή ποταμού που φουσκώνει από την εισροή της θάλασσας.! Μεγάλο λιμάνι, έξοδος για την μετανάστευση στην Αμερική. Ρύπανση, μόλυνση.. Έρχεται η κρίση (1980) και η πλημμύρα του 1983, η οικονομία καταρρέει. Ρήμαξε το λιμάνι, έκλεισαν τα εργοστάσια, άλλαξαν οι συνθήκες. Προσαρμόζονται. Το 2011 η ΕΤΑ δηλώνει κατάπαυση πυρός και ξεκινά η ανάπτυξη πάνω στη νέα μορφή οικονομίας, τον τουρισμό που βασίζεται στον πολιτισμό και την παροχή υπηρεσιών. Σε ελάχιστο χρόνο μεταλλάχθηκε σε μια σύγχρονη πόλη. https://youtu.be/rQZ1FHLFF8U?t=144. Χωρίζεται διακριτά σε παλιά και νέα πόλη εκατέρωθεν του ποταμού.
 |
| Το γήπεδο της Αθλέτικ Μπιλμπάο |
Η νέα πόλη ρυμοτομημένη ορίζεται από μια ευθεία οδό τηνGranViaπου ξεκινά από τον σταθμό/μετρό Abando, με φαρδιά πεζοδρόμια, υπόγεια γκαράζ, ελάχιστα αυτοκίνητα, δένδρα, παγκάκια, μαγαζιά, πλατείες, διασχίζει την PlazaMoyua με το παλάτι Chavarri(φλαμανδικού ύφους με άνισα μεταξύ τους όλα του τα παράθυρα), όπου εδρεύει η αντιπροσωπεία της ισπανικής βουλής, το προξενείο, όπως χαριτολογώντας το χαρακτηρίζουν οι ντόπιοι, και καταλήγει στο γήπεδο της Αθλέτικ Μπιλμπάο, σύμβολο αντίστασης απέναντι στο Φράνκο (Ρεάλ Μαδρίτης). Εντυπωσιακό γήπεδο κτισμένο με την συνδρομή των 23.000 οπαδών του. Επενδεδυμένο με «λέπια», με δύο γιγαντιαίες εξωτερικές οθόνες, φωταγωγείται ολόκληρο εξωτερικά και αναβοσβήνει, όταν κερδίζει η ομάδα.
 |
| Azkunz Zentroa |
Παλαιά κτίρια, εργοστάσια, αποθήκες αναπαλαιώνονται, γκρεμίζονται από μέσα, ενώ ατόφιο παραμένει το εξωτερικό περίβλημα του κτιρίου. Το Azkunz Zentroa(1905) παλιά αποθήκη κρασιού και πετρελαίου (43.000 τ.μ.), στην PlazadeIndautxu, ξανασχεδιάστηκε ( 2010) από τον γάλλο αρχιτέκτονα PhilppeStarckκαι σηματοδοτεί την πλευρά της νέας πόλης. Λειτουργεί σε όροφο κολυμβητήριο με διάφανο πυθμένα, ορατό σαν ανυψώσει κάποιος το βλέμμα του, βιβλιοθήκη πολυμέσων-αναγνωστήριο, δημόσιο γυμναστήριο, εκθεσιακός χώρος, αίθουσες κινηματογράφου, χώροι πολλαπλών χρήσεων, εστιατόρια, καφέ, είδη δώρων.. Φημισμένο για το φεστιβάλ Λογοτεχνίας. Στο ισόγειο κυριαρχούν αντιπροσωπευτικές κολώνες από όλον τον κόσμο με την ανάλογη διακόσμηση. 43 διαφορετικοί κίονες σηματοδοτούν το διαχρονικό ταξίδι τους στον πολιτισμό και τα υλικά κατασκευής τους (μάρμαρο, τούβλα, ξύλο, μπρούντζο, τσιμέντο, χάλυβας). Χώρος ιδιαίτερα καινοτόμος, δυναμικός, πολυδιάστατος, εντυπωσιακός!
 |
| Οι ουρανοξύστες Isozaki |
Οι ουρανοξύστες Isozaki κοντά στην όχθη του ποταμού στεγάζουν τα γραφεία μεγάλων επιχειρήσεων, σήμα κατατεθέν της παροχής υπηρεσιών που φιλοξενούνται. Τα νέα κτίρια ακολουθούν την αρχιτεκτονική της παλιάς πόλης συνυπάρχοντας με την μοντέρνα αρχιτεκτονική ή κτίζονται πίσω από τις προσόψεις παλαιών.Αναζητείστε το θέατρο CamposEliseosτου 1901 σε artnouveau.
 |
| το θέατρο Campos Eliseos |
Το μουσείο Guggenheim(1997), στήθηκε με την συνδρομή του αμερικανικού ιδρύματος (*3) SolomonR. Guggenheim (*4), επιχειρηματίας/συλλέκτης, παρά τις έντονες αντιδράσεις των Βάσκων για το αμερικανόφερτο, το υψηλό κόστος και τις αμφιβολίες ότι το μουσείο θα έφερνε την αλλαγή. Κι όμως η επισκεψιμότητα ξεπέρασε το προσδόκιμο, άνθρωποι βρήκαν δουλειά. Κατά το 70% αυτοχρηματοδοτούμενο, το στηρίζουν επιχειρηματίες, πολιτικοί, συλλέκτες και καλλιτέχνες. Ευτυχώς η πρωτοπορία υπερίσχυσε του συντηρητισμού (70%). Από μόνο του αποτελεί τουριστικό σημείο ενδιαφέροντος και σηματοδοτεί την πλευρά της νέας πόλης. Περιοδικές εκθέσεις στεγάζονται αλλά και μόνιμα έργα προστίθενται στην συλλογή του μουσείου. (10 ευρώ η είσοδος). https://www.youtube.com/watch?v=thTecBp0b90
 |
| Το μουσείο Guggenheim |
Το κτίριο δίνει την εντύπωση τενεκέδων ατάκτως αλλά εντυπωσιακά ερριμένων. Η πλήρης αποδόμηση του αρχιτεκτονικού σχεδίου. Ένα άκρως φουτουριστικό σχέδιο. Μια πινελιά στον αέρα. Με καμπύλες δίχως ευθείες. Έργο του καναδού FrankGehry. Πάνω στην όχθη του ποταμού Νερβιόν. Αναφέρεται στην θάλασσα που σηματοδοτεί το Μπιλμπάο. Έχει σχήμα ψαριού/πλοίου, το τελευταίο πλοίο στο λιμάνι. Η ουρά μπαίνει κάτω από την παλιά γέφυρα, για να γεφυρωθεί το παλιό με το νέο. Γυαλιά –λέπια, φύλλα τιτανίου και αμμόλιθος. Χτίστηκε σε τέσσερα χρόνια. Εσωτερικά τρία επίπεδα, με σκάλες, ιπτάμενους διαδρόμους, σαν γέφυρες πλοίου. Εσωτερικό αίθριο, ύψους πενήντα μέτρων δίνει άπλετο φως. Αξίζει η περιήγηση του κτιρίου ακόμα κι αν είναι άδειο.. Υπέροχο!!!
 |
| Guggenheim (εσωτερικό) |
Με συμβόλαιο τριάντα χρόνων (2005) η χαλύβδινη εγκατάσταση «Amatteroftime»του Ρίτσαρντ Σέρρα, σε 11.000 τ. μ. εντυπωσιάζει. Σε σχήμα κυματοειδούς λαβύρινθου, μήκους 142 μέτρων και πλάτους 27 μ., ένα εκατομμύριο τόνων μασίφ χάλυβας. Οκτώ ταινίες ελισσόμενες, ύψους πέντε μέτρων, περιστρέφονται, στροβιλίζονται, αλλού στενεύουν, σμίγουν, ανοίγουν, όπως τα κύματα. Δίνουν την ευκαιρία να χαθείς έως και να πάθεις ίλιγγο στις συστροφές και τους ελικοειδείς δρόμους του έργου.
 |
| Guggenheim/ η «Maman» |
Μόνο τα εξωτερικά εκθέματα ανήκουν στο μουσείο. Μια τεράστια μεταλλική αράχνη/μάνα, η «Maman»,με 28 αυγά, από χαλκό, οκτώ τόνων, της γαλλίδας Λουίζ Μπουρζουάσε, ύψους δέκα μέτρων, σε αγκαλιάζει προστατευτικά, αν σταθείς από κάτω. Παρόμοιες βρίσκονται σε άλλα μέρη του κόσμου π.χ. Τόκιο.ε
 |
| Guggenheim/ ο «Puppy» |
Ένας τεράστιος σκυλάκος, ο «Puppy»ύψους δώδεκα μέτρων, που φτιάχτηκε, για τα γενέθλια των παιδιών του αρχιτέκτονα, με 5.000 (ή 17.000) θήκες για γλαστράκια, σύνθεση λουλούδινη του Τζεφ Κουνς. Του αλλάζεται η λουλούδινη επένδυση δύο φορές το χρόνο. Στέκεται στην είσοδο του υπαίθριου χώρου, για να προϋπαντήσει τους επισκέπτες. Ακόμα μια αγκαλιά Γλυφιτζούρια και Πολύχρωμες μπάλεςσυμπληρώνουν τα… γενέθλια των παιδιών.
 |
| Guggenheim, η «Γλυπτή» ομίχλη» |
Και ξαφνικά υδρατμοί αναδύονται από την τεχνητή πισίνα σκεπάζοντας τα πάντα, το τοπίο αλλάζει, χάνεται, αχνοφαίνεται, μεταβάλλεται, διαμορφώνεται, παίρνει ζωή, όπως αλλάζουν τα πάντα στην ζωή.. Είναι η «Γλυπτή» ομίχλη»της Φούτζικο Νακάγια. «Τα πάντα ρει..». Όπως μεταμορφώθηκε η πόλη και διαρκώς μεταλλάσσεται. Εγκατάσταση που την συναντάς και σε μια από τις κεντρικές πλατείες.
Παραπέρα η γέφυρα του Καλατράβα, PuenteZubiZuri,φτιαγμένη από μέταλλο και από γυαλί το πέρασμα, για να φαίνεται το νερό αλλά γλιστρώντας οι διερχόμενοι αναγκάστηκαν να το ντύσουν με πράσινο χαλί. Του ίδιου και το αεροδρόμιο, σε σχήμα περιστεριού έτοιμου να πετάξει. Απλές γραμμές, απαλλαγμένα από περιττά στολίδια, στιλπνές επιφάνειες, αντιφέγγισμα του περιβάλλοντα χώρου, καθαρότητα.
 |
| Η γέφυρα του Καλατράβα, Puente Zubi Zuri |
Γέφυρες ενώνουν τις δύο όχθες που συχνά ξεχειλίζουν, όταν ο ποταμός από την εισροή της θάλασσας ανεβαίνει. Μία από αυτές η γέφυρα Arenalοδηγεί στην καρδιά της συντηρημένης παλιάς πόλης, CascoViejo–σχεδόν εγκαταλειμμένη από τους κατοίκους της με αναρτημένα κίτρινα πανό στα μπαλκόνια που γράφουν «πρόσφυγες καλώς ήλθατε», όπου φιλοξενούνται πρόσφυγες- την PlazaNueveή PlazaBarria(1821). Νεοκλασικού ρυθμού, τετράγωνη με καμάρες, όπου στεγάζονται μικρομάγαζα και μαγαζιά εστίασης. Τις Κυριακές στο κέντρο της αναπτύσσεται υπαίθρια αγορά με λουλούδια και παλιά αντικείμενα. Αναπαλαιωμένη η σκεπαστή αγοράRibera(1929), η μεγαλύτερη της Ευρώπης (10.000 τ.μ.) σημείο συνάντησης για καφέ και pintxosόπως λέγονται τα τάπας από τους Βάσκους, με πάγκους γεμάτους με λαχανικά, φρούτα, ψάρια, τυριά, σαλάμια... Πλακόστρωτα σοκάκια με εστιατόρια και μπαράκια, παραδοσιακά κτίρια του 18ουαιώνα με ολάνθιστα μπαλκόνια και σημαίες, γοτθικές εκκλησίες με προεξέχοντα τον καθεδρικό ναό του Santiago, το θέατρο Arriaga… Ένας μικρός λαβύρινθος!
 |
Μπιλμπάο |
Στο ποτάμι ο παλιός γερανός βαμμένος με κόκκινο χρώμα αποτελεί σημείο μνήμης και διακόσμησης. Το όραμα για την πόλη συνεχίζεται με προγραμματισμό… έχουν βάλλει μπροστά το μεγαλεπήβολο σχέδιο να ενώσουν μικρές νησίδες στο ποτάμι και να φτιάξουν το Μανχάταν των Βάσκων.
 |
| το... αποτύπωμα των Βάσκων στην ιστορία! |
Ψηλά στο λόφο Artxanda (227 μ.), όπου ανεβαίνεις με αυτοκίνητο και με τελεφερίκ (ένα ευρώ) και με οδοντωτό εκτός από την απέραντη θέα και μια μεταλλική κατασκευή, όλο μετριοφροσύνη - ένα δαχτυλικό αποτύπωμα δηλ το αποτύπωμα των Βάσκων στην ιστορία!
Τα αυτοκίνητα κινούνται ήρεμα και ξαφνικά εξαφανίζονται μιας και τα καταπίνουν τα υπόγεια γκαράζ. Η πόλη είναι ασφαλής και περπατιέται με τα πόδια, ώστε να μην χρειάζεται η κάρτα πολλαπλών διαδρομών. Ήρεμοι, δίχως πολλά λόγια, δίχως δουλοπρέπεια στον επισκέπτη. Ο επισκέπτης νιώθει ασφαλής εκτός από την κακόφημη συνοικία SanFransisco. Φαγητό για όλα τα πορτοφόλια. Συνήθως κλείνουν νωρίς. Το καφέ IRUNAμε ιδιαίτερη διακόσμηση (http://www.cafeirunabilbao.net/ ) είναι από τα παλαιότερα που εκτός από πίντσος διαθέτει και ψητά σουβλάκι από αρνί. Το καλοκαίρι μπορεί να βρείτε απευθείας πτήσεις, διαφορετικά μέσω Μαδρίτης.
 |
| GETXO/Puente de Vizcaya |
Αξίζει να επισκεφθείτε το GETXO, το επίνειο του Μπιλμπάο με ακριβά σπίτια πάνω στις απόκρημνες ακτές απέναντι από τα παλιά ναυπηγεία. Σε κοντινή απόσταση, στο στόμιο του ποταμού Nervion, η περίφημη σιδερένια με καλώδια από χάλυβα, κρεμαστή γέφυρα μήκους 164 μ., του Βισκαϊκού (PuentedeVizcaya ή BizkaikoZubia)του 1891/3, μνημείο βιομηχανικής κληρονομιάς της Unesco (2006) που ενώνει το Portugaleteκαι το LasArenasτου Getxo. Έργο του μαθητή του G. Eiffel, AlbertoPalacio, για να διέρχονται τα πλοία, η γέφυρα έχει μια ιδιότυπη κατασκευή εξόχου αισθητικής με υλικό που προέρχεται από την περιοχή συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της.Σε ύψος 60 μέτρων από το νερό, από την γέφυρα κρέμεται ένας θάλαμος που μεταφέρει επιβάτες και αυτοκίνητα σε ενάμισι λεπτό. Οι διερχόμενοι μπορούν πληρώνοντας ένα αντίτιμο να ανέβουν με ασανσέρ της κολώνες και να περάσουν με τα πόδια την γέφυρα.
 |
| τα «Χτένια της θάλασσας» |
Μία ώρα με το λεωφορείο η πόλη του SanSebastian, θέρετρο του 19ουαιώνα. Στην παραλία της έρχονταν περιπατητές να αναπνεύσουν θαλασσινό αέρα. Στα αριστερά της παραλίας βλέποντας την θάλασσα τα «Χτένια της θάλασσας», αναδύονται από τα κύματα αφήνοντας συριγμούς στις πνοές του ανέμου. Στους δρόμους δεκάδες μπαράκια, για να δοκιμάσετε όλα τα είδη των pintxos.
 |
| Assembly house/gernikako arbola |
Guernika.Στην επαρχία Βισκάϊα, 30 χλμ από το Μπιλμπάο. Το ζωντανό μουσείο της ιστορίας των Βάσκων. Ξανακτισμένη μετά τον πολύωρο βομβαρδισμό (26/4/1937) στο πλαίσιο του εμφυλίου (*5). Αναζητείστε το Δένδρο της Γκερνίκα/ gernikakoarbola, σύμβολο των ελευθεριών των Βασκων και χώρος συνάντησης τους. Μπείτε στο Assemblyhouse, για να θαυμάσετε το αποκαταστημένο (1985) βιτρό της οροφής με την αναπαράσταση του Δένδρου, την αίθουσα συνεδριάσεων και τους πίνακες. Μπορεί οι εθνικιστές να θέλησαν μια επίδειξη δύναμης με την υποδειγματική τιμωρία των κατοίκων λόγω της στρατηγικής θέσης από την Λεγεώνα Κόνδορ, όμως στην ουσία κτυπούσαν την βάση της πολιτικής τους υπόστασης. Εκεί κοντά ένα υπαίθριο αντίγραφο του ομώνυμου έργου του Πικάσο (Εθνικό Μουσείο Τέχνης Βασίλισσα Σοφία, Μαδρίτη).
 |
| Προσθήκη λεζάντας |
Στην χώρα των Βάσκων κυριαρχεί η απόλυτη ομορφιά του πράσινου. Οι άνθρωποι είναι στο δρόμο, θεωρούν το φαγητό τέχνη, σέβονται τον τόπο τους, ξέρουν ιστορία. Μια χώρα που ο Ισπανικός εμφύλιος δεν έγινε μπρελόκ και η Guernikaδεν αποτυπώθηκε σε μπλουζάκια!!
16/02/2020
 |
| San Sebastian |
*1ΣΤΕΡΙΑΝΗ ΖΑΛΗ. Ν. Καββαδίας, στον Νίκο Τουτουντζάκη
Ο λοστρόμος κρατά μια καραβέλα,
μισή μποτίλια τζιν και δυο μιγάδες,
τη νύχτα μετοικούν οι Συμπληγάδες
στα μπαρ του λιμανιού και στα μπορντέλα.
μισή μποτίλια τζιν και δυο μιγάδες,
τη νύχτα μετοικούν οι Συμπληγάδες
στα μπαρ του λιμανιού και στα μπορντέλα.
Πηχτό πούσι σκεπάζει τα καρνάγια.
West End - Thame's Street καιδιπλόςέρως.
Ας φυσάνε στο Πλάτα τα Παμπέρος,
ας ρολάρει το κύμα στη Μπισκάγια.
West End - Thame's Street καιδιπλόςέρως.
Ας φυσάνε στο Πλάτα τα Παμπέρος,
ας ρολάρει το κύμα στη Μπισκάγια.
Χαμηλός ουρανός γιομάτος άστρα,
μα δε μοιάζει μ'αυτόν που σε γνωρίζει.
Η μπαρκέτα γυρίζει; Δε γυρίζει.
Το κορίτσι νυστάζει στην Καράστρα.
μα δε μοιάζει μ'αυτόν που σε γνωρίζει.
Η μπαρκέτα γυρίζει; Δε γυρίζει.
Το κορίτσι νυστάζει στην Καράστρα.
Βαρέθηκαν οι ναύτες στο τιμόνι,
το'να μάτι σου γέρνει και κοιμάται,
αγρυπνά το δεξί και θυμάται
το φανό που χτυπά μα δε ζυγώνει.
το'να μάτι σου γέρνει και κοιμάται,
αγρυπνά το δεξί και θυμάται
το φανό που χτυπά μα δε ζυγώνει.
Ο λοστρόμος ξυπνάει και καταριέται
μια μιγάδα που κλαίει και μια μποτίλια.
Ανοιχτά κάπου εννιά χιλιάδες μίλια
το σκυλόψαρο προσμένει και βαριέται.
μια μιγάδα που κλαίει και μια μποτίλια.
Ανοιχτά κάπου εννιά χιλιάδες μίλια
το σκυλόψαρο προσμένει και βαριέται.
*2.Αυτονομίες:Η Ανδαλουσία, η Καταλονία, η Χώρα των Βάσκων, η Γαλικία, η Αραγονία, η Καστίλη και Λεόν, η Καστίλλη-Λα Μαντζα, η Εξτρεμαδούρα, η Κοινότητα της Βαλένθια, Κανάρια, Βαρεαρίδες, Καντάβρια, Αστουρία, Λα Ριόχα, Ναβάρρα, Περιοχή Μούρθια, Κοινότητα Μαδρίτης, Θέουτα, Μελίγια.
*3.«Η απόφαση για το μουσείο είχε παρθεί το 1991, όταν η βασκική κυβέρνηση πρότεινε στο Ίδρυμα Solomon R. Guggenheim να στηρίξει ένα μουσείο Γκουγκενχάιμ στην περιοχή του λιμανιού του Μπιλμπάο με σκοπό να γίνει η κύρια πηγή εισοδήματος της περιοχής. Η κυβέρνηση των Βάσκων συμφώνησε να καλύψει το κόστος κατασκευής ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων, να καταβάλει ένα αντίτιμο 20 εκατομμυρίων δολαρίων στο Ίδρυμα και να επιχορηγήσει με 12 εκατομμύρια δολάρια τον ετήσιο προϋπολογισμό του μουσείου. Σε αντάλλαγμα το Ίδρυμα συμφώνησε να διαχειριστεί το μουσείο, να εγκαταστήσει τμήματα της μόνιμης συλλογής του στο Μπιλμπάο και να οργανώσει προσωρινές εκθέσεις. Και φυσικά να δανείσει ένα διάσημο όνομα στο χώρο της παγκόσμιας τέχνης και μια ανεκτίμητη τεχνογνωσία». .Πηγή: http://www.elculture.gr/blog/article/20
*5.«Το 1936, στις παραμονές του Ισπανικού εμφυλίου, στο μικρό εκείνο διάστημα που η Ισπανία έχαιρε ως δημοκρατία, οι Βάσκοι πρόλαβαν κι αυτοί να σχηματίσουν κυβέρνηση. Όταν όμως οι φασιστικές δυνάμεις κινήθηκαν κατά της νεοσύστατης δημοκρατίας των Ισπανών και άρχισε ο εμφύλιος, μπήκαν στον πόλεμο και πολλοί Βάσκοι -αυτή την συμμαχία αξιοποίησε ο Φράνκο χαρακτηρίζοντας τους δημοκράτες και τους αριστερούς "εθνικούς προδότες". Ο Φράνκο ενισχύθηκε χωρίς καμία φειδώ από τον Χίτλερ στη Γερμανία και τον Μουσολίνι στην Ιταλία, καθώς και από τις ΗΠΑ (με πετρέλαιο, μεταφορικά μέσα) και τη Μεγάλη Βρετανία, αλλά και από τη χούντα της Πορτογαλίας. Οι Βάσκοι εντούτοις δεν εγκατέλειψαν τον αγώνα τους. Στο πλαίσιο των προσπαθειών τους για εθνική ανεξαρτησία συνέστησαν την ΕΤΑ, Βασκική Εθνικιστική και Αυτονομιστική οργάνωση. Δημιουργήθηκε στο Μπιλμπάο σαν απάντηση στα μέτρα του Φράνκο το 1959 ως "οργάνωση για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς των Βάσκων". Ήταν εξαρχής ή γρήγορα μεταβλήθηκε σε ένοπλη οργάνωση, μαρξιστικής ιδεολογίας με στόχο την αυτοδιάθεση και την ανεξαρτησία των Βάσκων. Της αποδίδονται 800 δολοφονίες και πολλές απαγωγές και έχει χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ και την ΕΕ ως τρομοκρατική οργάνωση. Το κόμμα Έρι Μπατασούνα (Batasuna) (παράνομο κι αυτό) σήμερα θεωρείται το πολιτικό σκέλος της οργάνωσης, ισχυρισμός που όμως το ίδιο το Έρι Μπατασούνα διαψεύδει. Το 2010 η ΕΤΑ ανακοίνωσε μονομερή κατάπαυση πυρός είτε εκτιμώντας το διεθνές και τοπικό πολιτικό κλίμα είτε επειδή είχε αποδυναμωθεί από τις εκατοντάδες συλλήψεις μελών της στη Γαλλία και στην Ισπανία. Το 2011 ανακοίνωσε την παύση της ένοπλης δραστηριότητάς της».Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%92%CE%AC%CF%83%CE%BA%CE%BF
 |
| Μπιλμπάο |